Excel tính toán bản thang - Ứng dụng

1. Tính toán hình học cầu thang

a. Xác định kích thước cơ bản

• Chiều cao tầng (H): Từ mặt sàn dưới đến mặt sàn trên.

• Chiều dài chiếu nghỉ (L): Phụ thuộc vào mặt bằng.

• Số bậc thang (n): Theo công thức:

  $$n = \frac{H}{h}$$

  Trong đó:

  • $h$: chiều cao 1 bậc, thường từ 150–180mm.

  • $b$: chiều rộng mặt bậc (phản bậc), thường 250–300mm.

Áp dụng công thức dân gian:

$$2h + b = 600 – 620 \, mm$$

b. Xác định mặt bằng và mặt cắt cầu thang

• Xác định kiểu thang: 1 vế, 2 vế, 3 vế, thang chữ U, chữ L,...

• Tính góc nghiêng cầu thang:

  $$\tan(\alpha) = \frac{h}{b}$$

---

2. Tải trọng tác dụng lên cầu thang

a. Tải trọng tĩnh (tự trọng bản thang)

• Tính theo diện tích bản:

  $$G = d \times b \times \gamma_{bt}$$

  Trong đó:

  • $d$: chiều dày bản thang (khoảng 100–120mm).

  • $\gamma_{bt}$: trọng lượng riêng BTCT ≈ 25 kN/m³.

Có thể làm bản dầm nghiêng hoặc bản dầm cong tùy điều kiện.

b. Hoạt tải (tải trọng sử dụng)

Theo TCVN 2737:1995:

• 2.0 – 3.0 kN/m² đối với nhà ở dân dụng.

• Có thể lớn hơn nếu là thang công cộng, nhà công nghiệp,…

---

3. Tính toán kết cấu bản thang

a. Giả thiết kết cấu

• Bản dầm nghiêng kê 2 đầu hoặc bản liên tục.

• Tính như dầm nghiêng bản rộng chịu uốn.

b. Chiều dày bản (ước tính ban đầu)

$$h \geq \frac{L}{20} \rightarrow 100 – 120mm là hợp lý$$

c. Tính mô men uốn

• Nếu bản kê 2 đầu:

$$M = \frac{q \cdot l^2}{8}$$

• Trong đó:

  • $q$: tải trọng phân bố (kN/m).

  • $l$: chiều dài nghiêng bản.

---

4. Bố trí cốt thép chịu lực

a. Tính cốt thép uốn theo mô men M

$$A_s = \frac{M}{R_s \cdot z}$$

Trong đó:

• $R_s$: cường độ chịu kéo của thép (thường 210 MPa cho CB240T hoặc 280 MPa cho CB300V).

• $z \approx 0.9h$

b. Cốt thép cấu tạo

• Bố trí thép phân bố ngang dọc (Ø6a150 hoặc Ø8a200).

• Tăng cường tại gối, tại giữa nhịp nếu bản liên tục.

---

5. Một số lưu ý thực tế

• Chiều cao bậc không nên quá cao gây mỏi chân, không quá thấp gây chiếm diện tích.

• Chiếu nghỉ nên dài từ 0.9 – 1.2m.

• Thép đặt dọc theo phương nghiêng (dọc thân cầu thang).

• Cốt pha và thép phải được triển khai chính xác theo bản vẽ hình học nghiêng.

---

Ví dụ cụ thể

Tính cầu thang nhà dân cao tầng 3m, 2 vế thang, có chiếu nghỉ, mỗi bậc cao 150mm, rộng 270mm.

• Số bậc = 3000 / 150 = 20 bậc → chia đều 10 bậc mỗi vế.

• Góc nghiêng: tan(α) = 150/270 ≈ 29°.

• Chiều dài bản nghiêng mỗi vế ≈ √(10² × (150² + 270²)) = 3.0m.

• Chiều dày bản thang: h = 120mm.

• Tải trọng:

  • Tự trọng bản: 0.12 × 25 = 3.0 kN/m².

  • Hoạt tải: 2.0 kN/m².
    → Tổng: 5.0 kN/m².

Tính mô men tại nhịp:

$$M = \frac{5 \cdot 3^2}{8} = 5.625 \, kNm/m$$

Tính cốt thép:

$$A_s = \frac{5.625 \cdot 10^6}{210 \cdot 0.9 \cdot 120} \approx 248 \, mm²/m$$

→ Dùng 2 thanh Ø12 (2 × 113 = 226 mm²/m) hoặc 3 thanh Ø10 (3 × 78 = 234 mm²/m).

Bảng excel tính toán bản thang, tính dầm chiếu nghỉ,bản chiếu nghỉ. Ô dữ liệu chữ màu đỏ các bạn nhập dữ liệu vào. Bảng excel tính bản thang khá chi tiết bao gồm cả tính toán tải trọng, tính toán mô men và cho tiết diện thép.

Link dowload mình để bên dưới, nếu cần hỗ trợ các bạn comment bên dưới.