QCVN 06:2022/BXD – An toàn cháy cho nhà và công trình

TÓM TẮT QCVN 06:2022/BXD – AN TOÀN CHÁY CHO NHÀ VÀ CÔNG TRÌNH

I. Giới thiệu chung

QCVN 06:2022/BXD là quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Bộ Xây dựng ban hành, quy định các yêu cầu kỹ thuật tối thiểu về an toàn cháy trong thiết kế, xây dựng và cải tạo nhà dân dụng, nhà công nghiệp và công trình xây dựng. Mục tiêu là đảm bảo:

• An toàn tính mạng người trong công trình khi xảy ra cháy.

• Hạn chế thiệt hại về tài sản và môi trường.

• Hỗ trợ lực lượng chữa cháy dễ dàng tiếp cận và xử lý.

II. Phạm vi áp dụng

• Áp dụng cho tất cả công trình xây dựng mới, cải tạo, thay đổi công năng trên lãnh thổ Việt Nam.

• Không áp dụng cho các công trình đặc biệt như: công trình quốc phòng an ninh, đường hầm giao thông, cơ sở hạt nhân (có tiêu chuẩn riêng).

III. Nguyên tắc thiết kế an toàn cháy

1. Đảm bảo khả năng chịu lửa của kết cấu công trình:

   • Thời gian chịu lửa được quy định theo cấp nguy hiểm cháy và số tầng.

   • Kết cấu chính (cột, dầm, sàn, tường chịu lực) phải đạt tiêu chuẩn chịu nhiệt tối thiểu (60–180 phút tùy loại nhà).

2. Phân chia khoang cháy:

   • Nhà, công trình phải chia thành các khoang cháy độc lập bằng tường, sàn có giới hạn chịu lửa.

   • Mục đích là ngăn chặn lan truyền lửa và khói giữa các khu vực.

3. Hệ thống lối thoát nạn:

   • Thiết kế ít nhất 2 lối thoát nạn cho mỗi tầng, mỗi khu vực đông người.

   • Cầu thang thoát nạn phải không nhiễm khói, có áp lực dương, kết cấu chịu lửa.

   • Chiều dài đường thoát nạn giới hạn tùy vào loại công trình (tối đa 25–60m).

4. Hệ thống ngăn cháy, chống cháy lan:

   • Dùng tường, cửa chống cháy, vách ngăn khói, cửa tự động đóng để ngăn lửa.

   • Các khe hở, trục kỹ thuật, ống thông gió phải được xử lý ngăn cháy.

IV. Phân loại nguy hiểm cháy

Các công trình được phân loại theo cấp nguy hiểm cháy từ I đến V dựa trên:

• Tính chất sử dụng (nhà ở, văn phòng, nhà máy…).

• Vật liệu sử dụng (dễ cháy, không cháy…).

• Mật độ người và mức độ rủi ro.

Các cấp này ảnh hưởng đến yêu cầu về kết cấu chịu lửa, thoát nạn và trang bị PCCC.

V. Hệ thống kỹ thuật phòng cháy – chữa cháy

1. Hệ thống báo cháy tự động:

   • Bắt buộc cho các công trình công cộng, nhà cao tầng, nhà ở từ 5 tầng trở lên.

   • Cảm biến nhiệt, khói bố trí hợp lý để phát hiện cháy sớm.

2. Hệ thống chữa cháy tự động (sprinkler):

   • Yêu cầu lắp đặt tại các công trình có nguy cơ cháy cao như nhà xưởng, siêu thị, tầng hầm để xe…

3. Hệ thống cấp nước chữa cháy:

   • Phải có bể chứa, máy bơm, trụ/họng cấp nước trong và ngoài nhà.

   • Bố trí sao cho xe chữa cháy dễ tiếp cận, đủ áp lực chữa cháy.

4. Thông gió – hút khói – tăng áp cầu thang:

   • Hệ thống thông gió cưỡng bức/hút khói cho hành lang, tầng hầm.

   • Cầu thang thoát nạn phải có hệ thống tăng áp để ngăn khói lan vào.

VI. Yêu cầu đối với từng loại công trình cụ thể

• Nhà ở cao tầng:

  • Phải có ít nhất 2 lối thoát nạn.

  • Phòng ở phải có ban công hoặc lối tiếp cận cứu nạn từ bên ngoài.

• Tầng hầm:

  • Phải bố trí hệ thống hút khói, đèn báo thoát nạn.

  • Hệ thống chữa cháy tự động là bắt buộc nếu diện tích >300m².

• Công trình công cộng:

  • Sảnh, hội trường, rạp chiếu phim phải có nhiều lối ra, đèn chỉ dẫn thoát nạn.

  • Ghế ngồi không được cản trở lối thoát.

• Nhà máy, xưởng sản xuất:

  • Chia khoang cháy theo khu vực nguy hiểm.

  • Cần có giải pháp ngăn cháy lan sang các kho chứa nguyên liệu dễ cháy.

VII. Phê duyệt, thẩm định và kiểm tra

• Thiết kế công trình phải thẩm duyệt về PCCC theo quy định của Bộ Công an.

• Khi hoàn thành xây dựng, phải tổ chức nghiệm thu, kiểm định hệ thống PCCC trước khi đưa vào sử dụng.

• Cơ quan Cảnh sát PCCC có quyền kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất.

VIII. Một số điểm mới so với QCVN 06:2020

• Cập nhật hệ thống tài liệu quốc tế (ISO, EN).

• Làm rõ khái niệm “khoang cháy”, “hành lang kín gió”, quy định rõ hơn về thông số kỹ thuật.

• Bổ sung các yêu cầu cho nhà lắp ghép, nhà hỗn hợp công năng, bãi đỗ xe thông minh.

✅ Tổng kết

QCVN 06:2022/BXD là một quy chuẩn trọng yếu, định hướng cho mọi thiết kế và quản lý PCCC trong công trình xây dựng. Việc tuân thủ quy chuẩn không chỉ đảm bảo pháp lý mà còn nâng cao an toàn cho người và tài sản. Đây là tài liệu bắt buộc phải nghiên cứu kỹ đối với kiến trúc sư, kỹ sư, chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và thi công.