QCVN 18:2021/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn lao động trong thi công xây dựng

 Tóm tắt QCVN 18:2021/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn lao động trong thi công xây dựng

1. Giới thiệu chung

QCVN 18:2021/BXD do Bộ Xây dựng ban hành có hiệu lực từ 1/1/2023, thay thế cho QCVN 18:2014/BXD. Quy chuẩn này quy định các yêu cầu kỹ thuật về an toàn trong quá trình thi công xây dựng công trình, nhằm đảm bảo sức khỏe, tính mạng cho người lao động và những người xung quanh.

Quy chuẩn áp dụng cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động đầu tư xây dựng, thiết kế, thi công và giám sát công trình xây dựng tại Việt Nam.

Các bạn có thể tham khảo thêm TCVN 4451‑5:2023 hoặc các tiêu chuẩn khác trên website SangCVE.com

2. Phạm vi áp dụng

QCVN 18:2021/BXD áp dụng cho:

• Các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi, hạ tầng kỹ thuật, nông nghiệp và phát triển nông thôn...

• Các hoạt động thi công xây dựng như: đào đắp, lắp đặt, xây, trát, ốp lát, vận chuyển vật liệu, làm việc trên cao, sử dụng thiết bị máy móc...

• Các bên liên quan: chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, quản lý dự án, người lao động...

3. Nội dung chính của quy chuẩn

QCVN 18:2021/BXD được chia làm nhiều chương, quy định cụ thể các biện pháp và yêu cầu an toàn trong suốt quá trình thi công. Các nội dung chính bao gồm:

3.1. Yêu cầu chung về an toàn lao động

• Các tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng phải thực hiện đầy đủ các biện pháp an toàn, có kế hoạch an toàn lao động, lập và phê duyệt biện pháp thi công an toàn cho từng hạng mục công việc.

• Người lao động phải được huấn luyện an toàn lao động, cấp phát đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân phù hợp với công việc thực hiện.

• Thiết bị, máy móc thi công phải được kiểm định, bảo trì, đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành.

3.2. An toàn trong làm việc trên cao

• Người lao động làm việc trên cao từ 2m trở lên bắt buộc phải có dây an toàn, lan can, lưới an toàn hoặc sàn công tác an toàn.

• Cấm ném, đổ vật liệu từ trên cao xuống.

• Có quy định cụ thể về thang, giàn giáo, lối đi tạm, sàn thao tác phải chắc chắn, có khả năng chịu lực.

3.3. An toàn trong sử dụng giàn giáo, cốp pha

• Giàn giáo phải được thiết kế, kiểm tra, nghiệm thu trước khi sử dụng.

• Khi lắp dựng phải tuân thủ trình tự và phương pháp an toàn.

• Cấm sử dụng vật liệu kém chất lượng hoặc không đúng chủng loại.

• Có yêu cầu cụ thể về khoảng cách an toàn, neo giữ, lan can bảo vệ trên giàn giáo.

3.4. An toàn khi sử dụng thiết bị nâng, cẩu

• Tất cả thiết bị nâng, cẩu trục, pa lăng, ròng rọc,... đều phải được kiểm định, vận hành đúng quy trình.

• Chỉ người có chuyên môn, có giấy phép mới được vận hành.

• Phải có vùng hạn chế người qua lại trong khu vực làm việc của thiết bị nâng.

• Không được nâng vật quá tải trọng cho phép hoặc vận chuyển vật qua đầu người.

3.5. An toàn điện trên công trường

• Mọi hệ thống điện phải có sơ đồ, biển báo, rào chắn bảo vệ.

• Dây dẫn điện phải treo cao hoặc đi trong ống bảo vệ.

• Thiết bị điện phải có nối đất an toàn, aptomat chống giật, ngắt nguồn khi không sử dụng.

• Cấm dùng thiết bị điện ướt, rò rỉ hoặc quá tải.

3.6. An toàn khi đào, đắp, làm việc trong hố sâu

• Hố đào sâu từ 1,5m trở lên phải có hệ thống chống sạt lở, thành chắn, hoặc neo giữ.

• Có cảnh báo, rào chắn, đèn tín hiệu ban đêm.

• Phải có giám sát an toàn khi làm việc trong hố sâu hoặc mương hẹp.

3.7. An toàn phòng cháy, nổ

• Phải có kế hoạch phòng cháy chữa cháy (PCCC) được phê duyệt.

• Bố trí bình chữa cháy, vòi nước, lối thoát hiểm tại công trường.

• Các vật liệu dễ cháy phải được bảo quản đúng cách, cách xa nguồn nhiệt.

• Người làm việc liên quan đến hàn, cắt, xăng dầu… phải được huấn luyện PCCC.

3.8. Quản lý và giám sát an toàn

• Nhà thầu thi công phải bố trí cán bộ an toàn lao động để giám sát thực hiện.

• Chủ đầu tư, tư vấn giám sát có trách nhiệm kiểm tra việc tuân thủ quy định an toàn.

• Có quy định cụ thể về báo cáo tai nạn lao động, xử lý sự cố, rút kinh nghiệm.

4. Điểm mới so với QCVN 18:2014/BXD

• Mở rộng phạm vi điều chỉnh, cập nhật với Luật An toàn vệ sinh lao động 2015.

• Bổ sung nhiều quy định cụ thể về máy móc, thiết bị thi công hiện đại, giám sát an toàn thông minh.

• Tăng cường trách nhiệm của chủ đầu tư và nhà thầu trong tổ chức thi công an toàn.

• Quy định rõ mức độ kiểm tra, nghiệm thu an toàn trước thi công, đặc biệt với công trình cao tầng, nguy hiểm.

5. Ý nghĩa và tác động

QCVN 18:2021/BXD là công cụ quan trọng để:

• Ngăn ngừa tai nạn lao động, giảm thiểu rủi ro trong thi công xây dựng.

• Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của tất cả các bên tham gia xây dựng.

• Tạo môi trường làm việc an toàn – chuyên nghiệp – bền vững cho người lao động.

• Là cơ sở pháp lý để thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực xây dựng.

6. Kết luận

QCVN 18:2021/BXD không chỉ là một văn bản kỹ thuật mà còn là kim chỉ nam về quản lý an toàn lao động trong ngành xây dựng. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong quy chuẩn này sẽ góp phần tạo nên một ngành xây dựng phát triển bền vững, đặt con người và sự an toàn lên hàng đầu.