Tiêu chuẩn TCVN ISO 19650-1:2022 quản lý thông tin theo phương pháp BIM (Building Information Modeling)

1. Giới thiệu chung về TCVN ISO 19650-1:2022

Tiêu chuẩn TCVN ISO 19650-1:2022 là bản tiêu chuẩn Việt Nam tương đương với ISO 19650-1:2018, nằm trong chuỗi tiêu chuẩn quốc tế về quản lý thông tin theo phương pháp BIM (Building Information Modeling) trong vòng đời của một công trình xây dựng. TCVN ISO 19650-1:2022 tập trung vào các khái niệm và nguyên tắc nền tảng, đóng vai trò làm cơ sở cho các phần tiếp theo của chuỗi tiêu chuẩn này.

Tiêu chuẩn này hướng đến việc chuẩn hóa quy trình quản lý thông tin để nâng cao hiệu quả hợp tác, giảm thiểu rủi ro, chi phí và thời gian trong các dự án xây dựng. Nó áp dụng cho mọi loại hình công trình: từ công trình xây dựng dân dụng đến công trình hạ tầng kỹ thuật, trong toàn bộ vòng đời của tài sản, từ giai đoạn khởi đầu cho đến vận hành và bảo trì.

Các bạn có thể tham khảo thêm Quyết định 258/QĐ-BXD hoặc các tiêu chuẩn khác trên website SangCVE.com

2. Mục tiêu của tiêu chuẩn

TCVN ISO 19650-1:2022 hướng đến việc:

• Tăng cường tính nhất quán trong quy trình tổ chức, trao đổi và sử dụng thông tin.

• Hỗ trợ các bên liên quan hợp tác hiệu quả hơn thông qua một môi trường dữ liệu chung (CDE).

• Tăng khả năng số hóa và áp dụng các công nghệ thông minh vào quản lý công trình.

• Giảm lãng phí và lỗi sai do thông tin không đầy đủ, không chính xác hoặc bị trùng lặp.

3. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn áp dụng cho:

• Các bên đặt hàng (chủ đầu tư, cơ quan nhà nước,...).

• Các nhà tư vấn, thiết kế, nhà thầu thi công, giám sát và đơn vị quản lý vận hành.

• Tất cả các quy mô và loại hình dự án, bao gồm công trình mới, cải tạo, mở rộng và phá dỡ.

• Quản lý thông tin trong toàn bộ vòng đời công trình, từ khởi tạo yêu cầu đến ngừng sử dụng.

4. Các khái niệm chính trong tiêu chuẩn

Tiêu chuẩn đưa ra hệ thống thuật ngữ và khái niệm chuẩn, bao gồm:

a. Mô hình thông tin xây dựng (BIM)

Là phương pháp tiếp cận dựa trên mô hình số để tạo lập, chia sẻ và sử dụng thông tin liên quan đến công trình trong suốt vòng đời.

b. Môi trường dữ liệu chung (CDE)

Là không gian lưu trữ và quản lý thông tin duy nhất được sử dụng bởi tất cả các bên liên quan, đảm bảo tính nhất quán, chính xác và khả năng kiểm soát phiên bản.

c. Yêu cầu trao đổi thông tin (EIR)

Là tài liệu mô tả các yêu cầu thông tin cụ thể mà bên đặt hàng mong muốn trong suốt dự án.

d. Kế hoạch thực hiện BIM (BEP)

Là tài liệu do bên thực hiện (nhà thầu, tư vấn) lập, mô tả cách thức họ đáp ứng các yêu cầu thông tin của dự án.

e. Chu kỳ thông tin

Gồm các giai đoạn xác định, tạo lập, kiểm tra, chia sẻ, phê duyệt và lưu trữ thông tin.

5. Nguyên tắc tổ chức quản lý thông tin

TCVN ISO 19650-1:2022 đề ra các nguyên tắc quản lý thông tin sau:

a. Lấy vòng đời công trình làm trung tâm

Thông tin phải được quản lý theo từng giai đoạn trong vòng đời tài sản: lên kế hoạch, thiết kế, xây dựng, vận hành và ngừng sử dụng.

b. Quy trình chuẩn hóa

Mọi thông tin đều cần trải qua các bước rõ ràng: lập kế hoạch, tạo lập, kiểm tra, phối hợp, phê duyệt, phân phối và lưu trữ.

c. Trách nhiệm rõ ràng

Xác định rõ người quản lý thông tin (Information Manager), người tạo lập thông tin (Task Team), và các bên kiểm soát thông tin.

d. Kiểm soát truy cập và phiên bản

Thông tin phải được kiểm soát chặt chẽ về quyền truy cập, sửa đổi, lưu trữ và phân phối thông qua môi trường dữ liệu chung (CDE).

6. Vai trò và trách nhiệm các bên

TCVN ISO 19650-1:2022 định nghĩa rõ các vai trò liên quan trong quản lý thông tin:

• Bên yêu cầu (Appointing Party): xác định yêu cầu thông tin và kiểm soát chất lượng thông tin nhận được.

• Bên được chỉ định (Appointed Party): thực hiện tạo lập, phối hợp và cung cấp thông tin.

• Tổ chức nhóm công tác (Task Team): nhóm sản xuất và phát triển mô hình thông tin.

7. Quy trình quản lý thông tin trong dự án

Quy trình quản lý thông tin điển hình bao gồm:

1. Xác định yêu cầu thông tin (OIR, AIR, PIR).

2. Lập EIR – Yêu cầu trao đổi thông tin.

3. Lựa chọn nhà thầu/đơn vị thực hiện.

4. Lập kế hoạch thực hiện thông tin (BEP).

5. Tạo lập, kiểm tra và phê duyệt thông tin.

6. Chia sẻ và lưu trữ thông tin trong CDE.

8. Lợi ích khi áp dụng tiêu chuẩn TCVN ISO 19650-1:2022

• Cải thiện hiệu quả quản lý dự án, rút ngắn thời gian thực hiện.

• Giảm sai sót và xung đột thông tin giữa các bên.

• Tăng khả năng hợp tác, đặc biệt trong môi trường làm việc đa bên.

• Hỗ trợ chuyển đổi số ngành xây dựng, nâng cao năng lực cạnh tranh.

• Tạo nền tảng pháp lý và kỹ thuật để áp dụng BIM đồng bộ trong cả nước.

9. Kết luận

TCVN ISO 19650-1:2022 là tiêu chuẩn cốt lõi đặt nền móng cho việc triển khai BIM và quản lý thông tin trong toàn bộ vòng đời công trình tại Việt Nam. Việc áp dụng hiệu quả tiêu chuẩn này sẽ góp phần quan trọng vào chuyển đổi số trong xây dựng, nâng cao chất lượng và hiệu quả trong đầu tư xây dựng cơ bản.